مطالعۀ اثر ترکیب گیاهی Gossypol بر حساسیت سلول‌های توموری گلیوبلاستوما به پرتودرمانی به‌روش سنجش کلونی‌زایی

مقدمه: گلیوبلاستوما بدخیم‌ترین و معمول‌ترین فرم تومورهای سیستم عصبی مرکزی می‌باشد. گرچه گلیوبلاستوما به نقاط دوردست متاستاز نمی‌دهد، ولی به‌دلیل حساسیت مکان تومور، جراحی در بسیاری از موارد امکان‌پذیر نمی‌باشد. پرتودرمانی روشی مناسب و مفید جهت مقابله با این نوع تومور می‌باشد که می‌تواند پس از جراحی جهت از بین بردن سلول‌های باقی‌مانده‌ یا به‌تنهایی مورد استفاده قرار گیرد ولی اغلب تومورهای گلیوبلاستوما مقاومت پرتویی بالایی از خود نشان می‌دهند. بنابراین تلاش برای‌ یافتن ترکیبات بیولوژیکی که پاسخ سلول‌های توموری را به پرتو افزایش ‌دهند، اثربخشی پرتودرمانی را بهبود می‌بخشد. هدف از مطالعۀ حاضر بررسی اثر ترکیب گیاهی گاسیپول بر پاسخ سلول‌های توموری گلیوما به پرتو در ردۀ سلولی U-87 MG می‌باشد. روش بررسی: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از تست تریپان‌بلو و کلونی‌زایی با دارو، غلظت Mμ 1 که حداقل تأثیر را بر‌روی Viability و کلونی‌زایی داشت، برای انجام سایر تست‌ها انتخاب گردید. پس از‌ یافتن غلظت مناسب دارو، تست کلونی‌زایی در حضور دارو و دوزهای مختلف پرتو (2، 4 و 6 گری )، هریک به‌تنهایی و تیمار ترکیبی از آن‌ها انجام گرفت. ردۀ سلولی U-87 MG از سلول‌های آستروسیت (نوعی سلول گلیال‌ یا پشتیبان) گلیوبلاستومای بدخیم انسانی جدا شده است. این ردۀ سلولی از انستیتو پاستور ایران تهیه شده است. یافته‌ها: نتایج نشان داد که در تیمارهای ترکیبی (پرتو +گاسیپول) در‌مقایسه با تیمارهای تنها، توانایی کلونی‌زایی سلول‌های توموری گلیوبلاستوما به‌طور معنی‌داری کاهش‌ یافته است. از‌سوی‌دیگر داده‌های حاصل از منحنی بقا، واکنش میان گاسیپول و پرتو را به‌صورت سینرژیسم نشان می‌دهد بدین‌معنی که اثر گاسیپول به‌همراه پرتو در کاهش کسر بقا از مجموع اثر هر‌یک به‌تنهایی بیشتر است. نتیجه‌گیری: از مهم‌ترین دلایل مقاومت پرتویی سلول‌های گلیوما می‌توان بیان بالای پروتئین‌های آنتی‌آپوپتوتیک را ذکر نمود که مهار این پروتئین‌ها توسط گاسیپول سبب افزایش پاسخ این سلول‌ها به پرتو گردیده است.